هدایة المسترشدین (کتاب)

کتاب «هدایة المسترشدین فی شرح اصول معالم الدین» از آثار شیخ محمدتقى اصفهانی (م، ۱۲۴۸ ق) است با موضوع اصول فقه، و آن شرحی است بر کتاب «معالم الدین» تألیف شیخ حسن بن شیخ زین الدین (م، ۱۰۱۱ ق).

مؤلف

شیخ محمدتقى نجفی اصفهانی (م، ۱۲۴۸ ق)، به اتفاق خانواده اش مدت‌ها ساکن عتبات بود و از محضر استادانى مانند وحید بهبهانى، سید بحرالعلوم، سید علی صاحب ریاض و سید محسن کاظمینى (محقق اعرجى) سال‌ها استفاده نمود. وى پس از خاتمه تحصیلات از عراق عازم اصفهان گردید و سال‌ها در مجد بزرگ اصفهان، بر کرسى استادى نشست. وى پایه گذار دارالعلم نوى در اصفهان بود که اثر وجودى آن تا اکنون در آن شهر باقى است.

صاحب روضات درباره او چنین مى نویسد: «او در روزگار خویش در فقه و اصول افضل دانشمندان بود، در اصول فقه استاد کل فى الکل به حساب مى آید، در مراتب معقول و منقول روضه اى مملوّ از میوه هاى علم و کمال محسوب مى شد، دل‌هاى طالبان دانش متوجه به او و گنجینه هاى فضل و کمال مفتوح به همت او بود. محضر او مملو از اصحاب کمال بود. در مسجد شاه اصفهان نزدیک به سیصد دانشجو در درس او شرکت مى کردند و من هم از کسانى بودم که به درس او حضور مى یافتم».

او معروف به «صاحب حاشیه» است، یعنی حاشیه بر کتاب معالم الدین با عنوان «هدایة المسترشدین». دیگر تألیفات او عبارتند از: شرحى بر وافى، رسائل در فقه، شرح اسماء الحسنى.

معرفى اجمالى کتاب

این کتاب در موضوع اصول فقه در مذهب امامیه و در واقع، شرح کتاب معالم الدین و ملاذ المجتهدین نوشته شیخ حسن بن شیخ زین الدین (م، ۱۰۱۱ ق) است و یکى از شروح مهم و معتبر بر این کتاب می باشد.

«هدایة المسترشدین» را شیخ انصارى بسیار پسندید و به همین جهت با توجه به وجود این حاشیه، شیخ کتاب دیگرى در مباحث الفاظ تألیف نفرمود. لذا کتاب فرائد الاصول شیخ انصارى فاقد مباحث الفاظ است و از مباحث قطع و ظن شروع مى شود.

این کتاب به همت مؤسسه نشر اسلامى در سال ۱۴۲۰ قمری چاپ و منتشر شده است.

پانویس

منابع

• محمدرضا ضمیری، کتابشناسی تفصیلی مذاهب اسلامی.

متن کتاب

هداية المسترشدين